Τι είναι το Spyware και πως λειτουργεί

Το spyware είναι ένας τύπος κακόβουλου λογισμικού (malware) που έχει σχεδιαστεί για να συλλέγει κρυφά προσωπικές πληροφορίες από τη συσκευή σου, όπως συνήθειες περιήγησης και διαπιστευτήρια σύνδεσης, χωρίς τη συγκατάθεσή σου.

Περιεχόμενα:

1. Τι είναι το Spyware

2. Πως λειτουργεί το Spyware

3. Πως να προστατευτείς από το Ransomware

Τι είναι το Spyware 

Ο σκοπός του είναι συνήθως να παρακολουθεί τις δραστηριότητές σου, να συλλέγει ευαίσθητα δεδομένα και να τα διαβιβάζει σε έναν απομακρυσμένο χρήστη. 

Σε αντίθεση με άλλους τύπους malware, όπως οι ιοί ή το ransomware, το spyware συνήθως δεν προκαλεί άμεση βλάβη στο σύστημά σου καθώς απλά παρακολουθεί.

Αντίθετα, λειτουργεί αθόρυβα στο παρασκήνιο, κλέβοντας προσωπικές πληροφορίες για διάφορους κακόβουλους σκοπούς.

Τι μπορεί να κάνει το Spyware;

Το spyware μπορεί να παρακολουθεί και να συλλέγει ένα ευρύ φάσμα ευαίσθητων δεδομένων όπως:

• Συνήθειες περιήγησης: Τι ιστότοπους επισκέπτεσαι, τις αναζητήσεις σου και τη διαδικτυακή σου δραστηριότητα.

• Πιστοποιητικά σύνδεσης: Το spyware μπορεί να συλλάβει ονόματα χρηστών, κωδικούς πρόσβασης, ακόμη και πληροφορίες πιστωτικών καρτών.

• Προσωπικά αρχεία: Μπορεί να σαρώσει κρυφά έγγραφα ή εικόνες, κλέβοντας πολύτιμα προσωπικά ή επαγγελματικά δεδομένα.

• Ευαίσθητες πληροφορίες: Μπορούν να παρακολουθούνται τα προσωπικά σου μηνύματα, τα περιεχόμενα των email σου ή η δραστηριότητα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.

Πώς διαφέρει το Spyware από άλλα κακόβουλα λογισμικά;

Ενώ το spyware μοιράζεται κάποια κοινά χαρακτηριστικά με άλλους τύπους κακόβουλου λογισμικού, ο πρωταρχικός του σκοπός εστιάζει περισσότερο στην παρακολούθηση και την κλοπή δεδομένων. 

Σε αντίθεση με τους ιούς, οι οποίοι εξαπλώνονται μέσω μολυσμένων αρχείων και προγραμμάτων, ή τo ransomware το οποίο κλειδώνει τα αρχεία σου και απαιτεί λύτρα, το spyware συλλέγει και μεταδίδει σιωπηλά πληροφορίες.

Στην επόμενη ενότητα, θα εμβαθύνουμε στον τρόπο λειτουργίας του spyware, στις μεθόδους που χρησιμοποιούνται για τη μόλυνση των συσκευών και στον τρόπο με τον οποίο καταφέρνει να εισέρχεται και να παραμένει κρυφό από τους χρήστες.

Πως λειτουργεί το Spyware

Η κατανόηση του τρόπου λειτουργίας του spyware μπορεί να σε βοηθήσει να προστατεύσεις καλύτερα τις συσκευές και τα δεδομένα σου.

Ο συγκεκριμένος τύπος malware, μπορεί να εισέλθει στη συσκευή σου με διάφορους τρόπους, συχνά μεταμφιεσμένο ως κάτι ακίνδυνο. 

Ακολουθούν οι πιο συνηθισμένες μέθοδοι: 

• Phishing και Fake Ιστότοποι: Οι εγκληματίες του κυβερνοχώρου χρησιμοποιούν την κοινωνική μηχανική με μηνύματα ηλεκτρονικού «phishing και fake ιστότοπους για να σε εξαπατήσουν ώστε να κατεβάσεις spyware.

Αυτά τα μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή οι ιστότοποι συχνά μοιάζουν με νόμιμα, ζητώντας σου να κλικάρεις σε συνδέσμους ή να κατεβάσεις συνημμένα αρχεία που εγκαθιστούν κρυφά spyware.

• Μη αξιόπιστες λήψεις εφαρμογών: Η εγκατάσταση εφαρμογών από μη επαληθευμένες πηγές (π.χ. torrent sites), ειδικά σε κινητές συσκευές, μπορεί να εισάγει spyware στο σύστημά σου.

Ορισμένες εφαρμογές μπορεί να φαίνονται νόμιμες, αλλά έχουν σχεδιαστεί για να κλέβουν δεδομένα ή να παρακολουθούν τις δραστηριότητές σου.

• Hardware: Το spyware μπορεί επίσης να εισέλθει στη συσκευή σου διαμέσου διάφορων τύπου hardware όπως ένα φλασάκι – usb stick, έναν «μολυσμένο» σκληρό δίσκο ή άλλα penetration tools.

Συλλογή και μετάδοση δεδομένων

Μόλις εγκατασταθεί, το spyware λειτουργεί παρακολουθώντας σιωπηλά τις δραστηριότητές σου, οι οποίες μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Καταγραφή πληκτρολόγησης: Ο συγκεκριμένος τύπος malware, συχνά παρακολουθεί τα πλήκτρα που πληκτρολογείς, συλλαμβάνοντας ευαίσθητες πληροφορίες όπως κωδικούς πρόσβασης, στοιχεία πιστωτικών καρτών και προσωπικά μηνύματα.

• Παρακολούθηση των συνηθειών περιήγησης: Μπορεί να παρακολουθεί τους ιστότοπους που επισκέπτεσαι και να καταγράφει τη διαδικτυακή σου συμπεριφορά, συμπεριλαμβανομένων των αναζητήσεων και των δραστηριοτήτων σύνδεσης.

• Πρόσβαση σε αρχεία και έγγραφα: Ορισμένοι τύποι spyware μπορούν να σαρώσουν αρχεία στη συσκευή σου, αναζητώντας πολύτιμα προσωπικά ή οικονομικά δεδομένα.

Αφού συλλέξει τα δεδομένα, το spyware τα στέλνει πίσω στον επιτιθέμενο, συνήθως μέσω κρυπτογραφημένου καναλιού για να αποφύγει τον εντοπισμό.

Ο επιτιθέμενος μπορεί στη συνέχεια να χρησιμοποιήσει ή να πουλήσει αυτές τις πληροφορίες για κακόβουλους σκοπούς, όπως κλοπή ταυτότητας, απάτη ή περαιτέρω εκμετάλλευση.

Τεχνικές Rootkit:

Ορισμένα spyware χρησιμοποιούν τεχνικές rootkit για να κρυφτούν βαθιά μέσα στο σύστημα, καθιστώντας δύσκολη την ανίχνευση ή την αφαίρεσή τους από τα προγράμματα προστασίας από ιούς.

Στην επόμενη ενότητα, θα εξετάσουμε πώς μπορείς να προστατευτείς από το spyware και να αποφύγεις να πέσεις θύμα σχετικών απειλών.

Πώς να προστατευτείς από το Spyware

Αν και δεν υπάρχει τρόπος να εγγυηθείς 100% προστασία, ακολουθώντας μερικές βασικές πρακτικές μπορείς να μειώσεις σημαντικά τον κίνδυνο μόλυνσης.

Βέλτιστες πρακτικές προστασίας από Spyware:

• Διατήρησε τα λογισμικά σου ενημερωμένα: Ένας από τους ευκολότερους τρόπους εισόδου του spyware στο σύστημά σου είναι μέσω ευπαθειών ασφαλείας σε ξεπερασμένο λογισμικό. 

• Προσοχή με το phishing και την κοινωνική μηχανική: Μην ανοίγεις ποτέ συνημμένα αρχεία ή μην κλικάρεις σε συνδέσμους σε phishing μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου από άγνωστους αποστολείς. 

• Χρησιμοποίησε Antivirus: Ένα αξιόπιστο πρόγραμμα προστασίας από ιούς είναι η πρώτη γραμμή άμυνάς σου κατά του spyware.

Μπορεί να σαρώσει το σύστημά σου για γνωστές απειλές και να μπλοκάρει το κακόβουλο λογισμικό πριν προλάβει να εγκατασταθεί.

• Χρησιμοποίησε ad blockers: Πολλές φορές το spyware παρέχεται και διαμέσου διαφημίσεων γνωστές ως adware.

Η εγκατάσταση ενός προγράμματος για μπλοκάρισμα διαφημίσεων μπορεί να συμβάλει στην ελαχιστοποίηση της έκθεσης σε αυτούς τους τύπους απειλών.

Το spyware είναι μια κρυφή απειλή που μπορεί να κλέψει τις προσωπικές σου πληροφορίες εν αγνοία σου. 

Με προσοχή στο διαδίκτυο, διατηρώντας το λογισμικό σου ενημερωμένο και χρησιμοποιώντας εργαλεία ασφαλείας, μπορείς να μειώσεις σημαντικά τον κίνδυνο μόλυνσης από spyware και να προστατεύσεις τα δεδομένα σου.